Net Alan Derinliği ve Hiperfokal Mesafe Nedir?

Alan Derinliği (DOF) Depth of Field

Sevgili Fotoğraf severler, diyaframın objektiften geçerek fotoğrafa etki eden ışık miktarının ayarlanması dışında ikinci bir görevi daha vardır. O da, fotoğrafın içindeki net alan derinliğini belirlemesidir.

Net alan derinliği, netlik yapılmış yerin önünde ve arkasında oluşan net bölgedir. Ön plandaki en net nokta ile arka plandaki en net nokta arasındaki uzaklıktır.

Alan derinliğini etkileyen üç faktör vardır.

Diyafram değeri : Diyafram açıklığı küçüldükçe (kısık) net alan derinliği artar, örnek 11f, 16f, 22f  büyüdükçe (açık) azalır örnek 2.8f, 4f, 5.6f.

Odak uzunluğu : Objektifin odak uzunluğu kısaldıkça, yani görme açısı genişledikçe, alan derinliği artar. Tele objektiflerde alan derinliği daha azdır.

Konuya uzaklık : Netlik yapılan yer, makineye ne kadar yakınsa alan derinliği o kadar azalacaktır. Konudan uzaklaştıkça alan derinliği artacaktır.

Hiperfokal Mesafe Nedir?

Bir fotoğraftı çekerken netleme mesafemiz bize belli bir  Alan derinliği sunar. Genel de kabul gören bu alan derinliğinin 1/3 lik kısmı netlenen noktanın ön tarafında, 2/3 lik kısmı da netleme noktasının arka tarafındadır. (Pratikte kabul gören değerlerdir.)

Netleme mesafemizi sonsuz olarak ayarladığımızda da belli bir alanderinliği elde ederiz. Sonsuzdan fotoğraf makinesine doğru yaklaşarak netliğin bozulmadığı en yakın noktayı bulursak, bu noktaya Hiperfokal Mesafe denir.

Peki Hiperfokal mesafe ne işe yarar? Bu mesafe özellikle manzara fotoğrafçıları için önemlidir. Fotoğrafınızda ki her objenin baştan sona net çıkmasını istiyorsanız hiperfokal mesafenizi az çok hesaplamanız gerekir. En pratik yöntem kısık diyaframlar kullanmaktır. 16f diyafram değeri genelde size yetecektir. Yada akıllı telefonunuza indireceğiniz bir dof calculator aplikasyonuda işinize yarayabilir.

Burada size fikir olması açısından 35 mm objektife ait bir tablo veriyorum. Tabloda gördüğünüz gibi 2.5 metrede bir objeyi netler iseniz ve diyaframınızı 16f alırsanız, objenin önünde 1.26 metrelik bir alan net olur arkasında ise sonsuz alanı netlemiş olursunuz.

Umarım bu açıklamalar yeterli olmuştur.

Işığınız bol olsun..