Nd Grad Filtreler(Graduated Neutral Density)

Gökyüzü doğal olarak yeryüzünden daha aydınlıktır, aradaki parlaklık farkı birkaç durak(stop) pozlamaya eş değerdir ve kontrast seviyesi o kadar yüksektir ki, kameraların sensörünün dinamik aralığını aşarlar. Örneğin parlak gökyüzünü baz alarak fotoğraf çektiğinizde yeryüzü çok karanlık olacaktır. Aynı şekilde yeryüzü baz alarak çekim yaptığınızda ise bu sefer gökyüzü çok aydınlık olacak ve bu bölgeler patlayacaktır. Bu problemleri çözmenin bir yolu da Nd grad filtre kullanarak yüksek kontrastlı karelerdeki ışığı dengelemektir. Nd grad filtreler fotoğrafçıların kameralarının dinamik aralıklarının limitlerinin aşabilmeleri için tasarlanmıştır ve bu yüzen manzara fotoğrafçılarının büyük bir kısmı tarafından en gerekli filtrelerden biri olarak görülürler. 

Genellikle dikdörtgen veya kare biçiminde slot-in(geçme) türündedir ler ve yüzeyin yarısı normal yarısı ise kaplamalıdır. Birleştikleri noktada bir geçiş bölgesi bulunur. Nd grad filtrelerin kullanımı çok kolaydır. Filtre tutucunuz lense takılı iken filtreyi yuvalardan birine takın ve fotoğraf karesine vizör den veya canlı görüntüden(live view) bakarak filtrenin geçiş bölgesini ufuk çizgisi ile hizalayın. Uygun yoğunluktaki bir nd grad filtre ile ışıktaki kontrastı dengeleyebilir, fotoğraf karesini sensörün dinamik aralığına uygun hale getirebilirsiniz.

Nd grad filtrelerin kullanımının en önemli yanı dikkatli hizalamadır, özellikle ‘hard’ yani sert geçişli filtre kullanıyorsanız. Eğer filtreyi yanlışlıkla çok aşağı yerleştirirseniz filtrenin kaplamalı kısmı yeryüzüne gelecek ve burası da filtreleneceği için yapay bir biçimde karanlık görünecektir. Aynı şekilde, eğer filtreyi yeterli seviyede aşağı çekmezseniz geçiş bölgesinde çizgi halinde bir bölge filtrelenemeyecek ve parlak kalacaktır. Biraz pratik ile Nd gard filtreleri doğru şekilde hizalamayı öğrenmek mümkün. Nd grad filtreler genellikle 1 – 2 ve 3 stop güçlerinde mevcuttur. Hangi yoğunlukta filtre ihtiyacınız olduğu ışık seviyesi ile doğru orantılıdır. Bunu tespit etmenin en iyi yolu, hem gökyüzünden hem de yeryüzünden nokta ölçüm ile ışığı ölçmek ve ikisi arasındaki farkı hesaplamaktır. Örneğin; gökyüzünden aldığınız ölçüm 1/500 sn. ve yeryüzünden aldığınız ölçüm 1/15 sn. ise bu ikisi arasındaki fark 5 stop kadardır.

Bu tam olarak tipik kontrast seviyesidir. Ancak şunu unutmamalıyız ki gözlerimiz gökyüzünün yeryüzünden daha parlak olduğunu doğal biçimde algılar. Bu yüzden ışığı eşit miktarda dengelememeliyiz. Gökyüzü ile yeryüzü ışığı arasında 2 stop luk bir fark bırakmak fotoğrafta daha doğal bir görüntü sağlayacaktır. Bu durumda gökyüzü ile yeryüzü ışığı arasında 5 stop luk bir fark var ise 3 stop luk bir nd grad filtre yeterli olacaktır. Bunu yapar iken fazla filtreleme yaparsak da gökyüzü çok karanlık olur ya da yeryüzü çok aydınlık olur. Unutmayalım ki bu filtrelerin amacı doğal görünümlü fotoğraflar elde etmektir.

Canon atölyelerinde bu konular en çok dikkat ettiğimiz konulardandır. Işığınız bol ve dengeli olsun.